Urang Aceh
Urang Aceh (Ureuëng Acèh) |
---|
![]() Sultan Muhammad Daud Syah, rajo taakhia Kasultanan Aceh |
Jumlah populasi |
kurang labiah 5 juta |
Kawasan bapopulasi cukuik banyak |
Aceh: > 3,6 juto[1][2][3][4] |
Bahaso |
Aceh |
Agamo |
Islam |
Kalompok etnik tadakek |
Melayu, Champa, Minang, Gayo, Alas, Singkil, Devayan |
Urang Aceh adolah namo sabuah suku nan mauni ujuang utara Sumatra. Mareka baagamo Islam. Bahaso nan dipagunokannyo adolah bahaso Aceh nan masih ado karabaik jo bahaso Mon Khmer (wilayah Champa). Bahaso Aceh marupoan bagian dari bahaso Melayu-Polinesia barat, cabang dari kaluargo bahaso Austronesia.
Urang Aceh mamiliaki sijarah panjang tantang kajayoan sabuah karajoan Islam hinggo pajuangan ateh panakluakan kolonial Hindia Balando.
Banyak dari budayo Aceh nan manyerap budayo Hindu India, dimano kosakato bahaso Aceh banyak nan babahaso Sanskerta. Urang Aceh marupoan suku di Indonesia nan patamo mamaluak agamo Islam sarato mandirikan karajoan Islam. Masyarakaik Aceh mayoritas bakarajo sabagai patani, buruah tambang, jo nalayan.
Daftar isi
Sijarah[suntiang | suntiang sumber]
Panduduak Aceh marupoan katurunan babagai suku, kaum, jo bangso. Laluhua urang Aceh barasa dari Semenanjung Malaysia, Cham, Cochin, Kamboja.
Di sampiang itu banyak pulo katurunan bangso asiang di tanah Aceh, Arab dan India arek hubuangannyo pasca panyebaran agamo Islam di tanah Aceh. Bangso Arab nan datang ka Aceh banyak nan barasa dari provinsi Hadramaut (Nagari Yaman), dibuktikan jo marga-marga mareka al-Aydrus, al-Habsyi, al-Attas, al-Kathiri, Badjubier, Sungkar, Bawazier jo lain lain, nan sadonyo marupoan marga-marga bangso Arab asa Yaman. Mareka datang sabagai ulamo jo badagang. Kini banyak dari mareka nan alah kawin campua jo panduduak asli Aceh, sarato mailangan namo marganyo.
Sadangkan bangso India banyak nan dari Gujarat jo Tamil. Dapaik dibuktikan jo panampilan wajah bangso Aceh, sarato variasi makanan (kari), jo juo warisan budayo Hindu Tuo (namo-namo kampuang nan diambiak dari bahaso Hindi, contoh: Indra Puri). Katurunan India dapaik ditamukan tasebar di saluruah Aceh. Karano latak geografis nan badakaikan mangka katurunan India cukuik dominan di Aceh.
Padagang-padagang Tiongkok acok juo mamiliaki hubuangan nan arek jo bangso Aceh, dibuktikan jo kadatangan Laksamano Cheng Ho, nan lah pernah singgah jo mahadiahkan Aceh jo sabuah lonceng gadang, nan kini takana jo namo Lonceng Cakra Donya, tasimpan di Banda Aceh. Samenjak saaik itu hubuangan dagang antaro Aceh jo Tiongkok cukuik mesro, sarato palauik-palauik Tiongkok pun manjadikan Aceh sabagai palabuahan transit utamo sabalun malanjuikka palayarannyo ka Eropa.
Salain itu banyak juo katurunan bangso Persia (Iran/Afghan) jo Turki, mareka pernah datang ateh undangan Karajoan Aceh untuak manjadi ulamo, padagang sanjato, palatiah prajurit jo serdadu parang karajoan Aceh, jo kini katurunan-katurunan mareka kabanyakan tasebar di wilayah Aceh Besar. Hinggo kini bangso Aceh sangaik suko namo-namo warihan Persia jo Turki. Bahkan sabuikan Banda, dalam namo koto Banda Aceh pun adolah warihan bangso Persia (Bandar arti: palabuahan).
Di samping itu ado pulo katurunan bangso Portugis, di wilayah Kuala Daya, Lam No (pasisia barat Aceh). Mareka adolah katurunan dari palauik-palauik Portugis di bawah pimpinan nakhodo Kapten Pinto, nan balaya handak manuju Malaka (Malaysia), sampaik pulo singgah jo badagang di wilayah Lam No, jo sabagian gadang di antaro mareka tatok tingga sarato manetap di Lam No. Sijarah mancataik paristiwa iko tajadi antaro taun 1492-1511, katiko itu Lam No di bawah kakuasoan karajoan kaciak Lam No, pimpinan Rajo Meureuhom Daya. Hinggo kini masih dapaik dicaliak katurunan mareka nan masih mamiliki profil wajah Eropa nan masih kental.
Tarian[suntiang | suntiang sumber]
- Tari Seudati
- Tari Rateb Meuseukat
- Tari Likok Pulo
- Tari Saman
- Tari Laweut
- Tari Pho
- Tari Ratoh Duek
- Tari Tarek Pukat
- Tari Rabbani Wahed
- Tari Ranup Lampuan
- Tari Rapai Geleng
Bahaso[suntiang | suntiang sumber]
Bahaso nan dipagunokan adolah Bahaso Aceh
Makanan Khas[suntiang | suntiang sumber]
Masakan[suntiang | suntiang sumber]
- Ayam Tangkap
- Boh Puniaram
- Nasi Guri
- Dalica
- Eungkot Paya
- Gulee Eungkot Yee
- Gulee Itek
- Gulee Sie Kameng
- Kanji Rumbi
- Keumamah
- Kuwah Pli’u
- Martabak Aceh
- Masam Keu'eueng
- Mie Aceh
- Sambai Asam Udeung
- Sate Matang
- Sie Reuboh
- Kuah Tumeh
- Eungkot Payeh
- Kuah Lemak
- On Rumpun Tecrah
Kue/Camilan[suntiang | suntiang sumber]
- Timphan
- Keukarah
- Meuseukat
- Halua
- Cingkhuy (kue khas Lam No)
- Kuwéh Seupét
- Kuwah Tuhe
- Kanjie Rumbi
- Boh Usen
- Bhoi
- Sagoen
- Dodoy (dodol
- Dughok/Lughok
- Apham
- Pulot
- Seulincah Aceh (rujak Aceh)- Lincah
- Adè
- Apham
- Asam suntie
- Bada Reuteuek
- Doidoi
- Karah
- Kuwah Tuhe
- Meuseukat
- Peunajoh Tho
- Wajeb
- Putroe Manoe
- Pulot
- Kanjie
- ie Bu Pedah
- Kueh Lapeh
- Boh Godok-Godok
- Dugo'k
- Boh Rom-Rom
- Boh Husein
- Nyap
- Rutie Chane
Tokoh[suntiang | suntiang sumber]
- Badruddin Amiruldin
- Teungku Chik Di Tiro
- Cut Nyak Dhien
- Cut Nyak Meutia
- Daud Beureu'eh
- Hasan Tiro
- Ismail al-Asyi
- Mohammad Kasim Arifin
- P.Ramlee atau Teuku Zakaria Teuku Nyak Puteh
- Panglima Polem
- Sultan Iskandar Muda
- Tan Sri Sanusi Juned
- Teuku Mohammad Hasan
- Teuku Nyak Arief
- Teuku Umar
Referensi[suntiang | suntiang sumber]
Caliak pulo[suntiang | suntiang sumber]
![]() |
Iko baru laman rancangan. Bantulah Wikipedia untuak mangambangannyo. |