Urang Abui

Wikipedia Minangkabau - Lubuak aka tapian ilimu
Suku Abui
Jumlah populasi

± 16.000 jiwa (2000)[1]

Kawasan bapopulasi cukuik banyak
16.000 jiwa (Alor)
Bahaso
bahasa Abui dan bahasa Indonesia.
Agamo
Kristen, Katolik, Animisme, dan Islam

Suku Abui disabuik juo jo Urang Barawahing, Barue atau Namatalaki marupoan suku banso nan mandiami wilayah Kabupaten Alor, Nusa Tenggara Timur, Indonesia.[2][3]Urang ko juo tanamo jo namo Barawahing, Barue, atau Namatalaki. Kato Abui surang punyo makna gunuang. Masyarakaik Abui manamokan dirinyo Abui laku, nan artinyo urang pagunuangan. Samantaro Barawahing, punyo arti kasar, jo konotasi urang itam, baun dan barasok. Jadi, ado ancaknyo untuak ndak manyabuik urang Abui jo sabutan Barawahingnyo.[4]

Pado jaman dulu Urang Abui sangaik mahia dalam pajuang, sahinggo mandapekan julukan "pamburu kapalo urang". Hal ko bisa dicaliak dari parlengkapan baju perang nan dipakai katiko manarimo tamu jo tarian khasnyo. Ado parang dan anak panah, nan dipakai panari laki-laki.[5]

Urang Abui, seperti halnyo urang lain di Indonesia, juo mamiliki kapercayaan khusus. Masyarakaik urang ko menganuik paham animisme. Namun, hal iko tajadi sabalum misionaris Protestan masuak. Labiah dari 50% masyarakaik Abui kini mamaluak agamo Kristen Protestan,

Kahidupan sosial[suntiang | suntiang sumber]

Kampuang Takpala ko marupoan objek wisata Kabupaten Alor nan acok dikunjungi wisatawan mancanegara ketika bakunjang ka daerah itu.

Urang Abui nan masih mamegang taguah pado adaik istiadaik, memasak juo masih secaro tradisional jo menggunakan tungku nan tabuek batu.

Untuak mamnuhi kabutuhan hiduiik sahari-hari, warga urang Abui hanyo bagantuang pado hasia hutan. Barupo biji-bijian nan dikumpuakan warga untuak mambuek suvenir dan dijua bagi pangunjuang nan datang kak kampuang tasabuik.

Panari Urang Abui

Pamarintah daerah satampek alah manabiakkan Peraturan daerah (Perda) nan manjadikan kampuang Takpala sabagai ciek dari destinasi wisata di daerah itu.[6]

Ado sabanyak 14 rumah adaik tradisional di kampuang Urang Abui ko. Namo rumah tradisional tu adolah rumah lopo.

Rumah lopo punyo ampek bagian atau ruang. Yaitu ruangan manarimo tamu, gudang penyimpanan jaguang jo ubi, tampek mamasak dan lalok, jo rumah sakral.

Rumah sakral ko ado di tangah kampuang. Rumah ko indak buliah dibukak dek sadolah tampek. Urang nan buliah mambukak rumah sakral adolah sub Urang Abui Marang. Itu pun hanyo ciek tahun sakali pas pambukaan lahan.[7]

Rumah sakral di kampuang ko ado duo rumah. Rumah ko indak dihuni, hanyo dibuka ciek tahun sakali pas pambukaan lahan.

Tarian adaik Urang Abui

Salah ciek rumah adaik disabuik Kolwat (hitam) dan ciek rumah lainnyo disabuik Kanuruwat (pueh). Rumah Kolwat atau itam adolah rumah nan takaitan jo hal kalam atau buruak. Samantaro rumah Kanuruwat sabaliknyo. Rumah ko dinggok suci.[7]

Secara rumun, bagian ketek dari Urang Abui tabagi manjadi tigo yaitu Marang, Kapitang, dan Awenni. Hanyo Urang Marang se nan buliah masuak ka dalam rumah sakral ko. Salain itu, sub suku lain buliah masuak tapi ado syaratnyo. Hanyo anak sulang dari bagian ketek urang tu nan diizinkan.[7]

Rujuakan[suntiang | suntiang sumber]

  1. Grimes, Barbara F. (2000). "Ethnologue: Languages of the World". Dallas, Texas: SIL International. Archived from the original on 2018-01-01. Diakses tanggal 2018-02-18. 
  2. Hidayah, Zulyani (2015). Ensiklopedi Suku Bangsa di Indonesia. Jakarta: Yayasan Pustaka Obor Indonesia. pp. 1. ISBN 978-979-461-929-2. 
  3. Project, Joshua. "Abui, Barue in Indonesia". Diakses tanggal 2016-11-19. 
  4. "Mengenal Suku Abui, Suku Paling Bahagia di Indonesia". Phinemo.com. 2018-09-14. Diarsipkan dari versi asli tanggal 2023-01-24. Diakses tanggal 2023-01-24. 
  5. Media, Kompas Cyber (2022-08-28). "5 Fakta Suku Abui di Alor NTT, Hidup Tanpa Listrik Halaman all". KOMPAS.com (dalam bahasa Indonesia). Diakses tanggal 2023-01-24. 
  6. Sancaya, Rengga. "Suku Abui, Hidup Selaras dengan Hutan Tanpa Merusaknya". detikTravel (dalam bahasa Indonesia). Diakses tanggal 2023-01-24. 
  7. a b c admin, Ika (2022-08-29). "Fakta Suku Abui NTT". Sewa Mobil dan Wisata Indonesia (dalam bahasa Indonesia). Diakses tanggal 2023-01-24.