Pabedaan antaro revisi dari "Bahaso Minangkabau"
k bot Manambah: hif,pt,de,tr,mk,kv Mambuang: nap:Lenga Minangkabau (deleted) |
MF-Warburg (rundiang | jariah) k 18 revisi: Importing from Incubator |
(Indak ado pabedaan)
|
Revisi pado 7 Pebruari 2013 21.31
Minangkabau | |
---|---|
Bahaso Minangkabau, Baso Minang, Baso Awak | |
Ditutuakan di | Indonesia, Malaysia |
Rantau | Sumatra Barat, Riau, Jambi, Bengkulu, Sumatra Utara, Aceh (Indonesia) Negeri Sembilan (Malaysia) |
Jumalah panutua | 6,500,000 (indak ado tanggal) |
Rumpun bahaso | |
Kode-kode bahaso | |
ISO 639-2 | min |
ISO 639-3 | min |
Bahaso Minangkabau atau disingkek jadi Baso Minang tamasuak Bahaso Austronesia. Dalam Bahaso Indonesia, Baso Minang acok disabuik sacaro umum sabagai Bahasa Padang.
Baso Minang dipakai dek urang Minang di Sumatra Barat, sarato urang Minang nan barado di rantau atau di daerah-daerah lain di Indonesia jo dilua nagari. Baso Minang ko punyo banyak dialek. Bahkan dialek di duo nagari nan basampadan se bisa babedo. Ado dialek nan agak bairama, ado nan rato se, bahkan ado pulo nan agak kareh. Tapi sacaro umum baso Minang dialek Padang nan manjadi bahaso pangantar bagi suku Minang tarutamo dalam mangecek sahari-hari maupun dalam kasusastraan Minangkabau. Baso Minang dialek Padang dipakai karano dialek tu tabantuak dari pacampuran sagalo macam dialek nan ado di wilayah Minangkabau.
Sebaran pamakai
Baso Minang ko manjadi bahaso lingua franca pulo di kawasan pantai barat Sumatra Utara, malah manjangkau jauah sampai pasisia barat Aceh. Di Aceh, pamakai baso Minang ko dinamoan suku Aneuk Jamee. Salain itu, bahaso ko dipakai pulo dek masyarakaik di Nagari Sambilan, Malaysia nan niniak muyangnyo barasa dari ranah Minang sajak berabaik-abaik nan lalu. Dialek baso Minang di Nagari Sambilan disabuik Baso Nogoghi (Baso Nogori atau Baso Nagari).
Karya sastra
Baso Minang untuak mangecek sahari-hari babedo jo baso kasusastraan, acok dalam mangecek manggunoan kalimaik nan pendek-pendek atau dipotong-potong kato akhir sacaro barurutan. Umpamonyo, Cik cah lu di, wak makan ciek lu (Hancik cacah dulu jadi, awak makan ciek dulu). Samantaro dalam kasusastraan manggunoan kato-kato nan utuah. Kalimaiknyo panjang-panjang sarato banyak mamakai anak kalimaik, nan pangucapannyo dapek bairama sarato takanan suaronyo nan taratur. Karya sastra tradisional Minang punyo parsamaan bantuak jo karya sastra tradisional Bahaso Malayu pado umumnyo, yaitu babantuak pantun, carito rakyat, hikayat niniak muyang (tambo) maupun adaik-istiadaik. Panyampaiannyo biasonyo dilakukan dalam bantuak carito (kaba) atau dinyanyian (dendang).
Pantun
Pantun kamungkinan barasa dari pa-tuntun[1]. Pantun tadiri dari babarapo barih dalam jumlah ganok. Satiok barih tadiri dari ampek kato jo irama akhir nan samo. Contoh:
Den tatah indak tatatah
Den tutuah juo nan jadi
Den tagah indak tatagah
Den suruah juo nan jadi
Kaluak paku kacang balimbiang
Tampuruang lenggang-lenggangkan
Bao manurun ka Suruaso
Tanam siriah jo ureknyo
Anak dipangku kamanakan dibimbiang
Urang kampuang dipatenggangkan
Tenggang nagari jan binaso
Tenggang sarato jo adaiknyo
Rujukan
- ↑ Usman Z., (1970), Fungsi dan Peranan Bahasa dan Sastra Minang dalam Kebudayaan Lokal maupun Nasional, Seminar Sejarah dan Kebudayaan Minangkabau di Batusangkar.
Iko baru laman rancangan. Bantulah Wikipedia untuak mangambangannyo. |