Sumpah Satie Bukik Marapalam

Wikipedia Minangkabau - Lubuak aka tapian ilimu

Sumpah Satie Bukik Marapalam adolah bantuak pajanjiian nan didanguangan sausai tajadinyo Parang Paderi. Katiko paristiwa ko, timbua falsafah "Adaik basandi syara', syara' basandi kitabullah" buliah diartian dalam papatah "syara' mandaki, adaik manurun, syara' mangato, adaik mamakai". Mukasuiknyo, agamo masuak ka darek (padalaman Minangkabau) jo adaik turun dari darek ka pasisia Minangkabau. Makonyo, agamo jo adaIk di Minangkabau ndak buliah dipisahan.

Rusli Amran dalam "Sumatra Barat Hingga Plakat Panjang" manyabuikan, sumpah iko lahia dari "win-win solution" untuak mampartahankan baliak Minangkabau nan tabalah akibaik Parang Paderi.

Sasudah sumpah iko digemaan, kaum adaik jo kaum agamo pun saliang barangkulan, jo malupoan konflik di antaro kaduonyo nan balangsuang labiah dari 30 tahun.

Sajarah[suntiang | suntiang sumber]

Latar balakang tajadinyo pajanjian Sumpah Satie Bukik Marapalam iolah karano ado Parang Paderi. Pasalisiahan antaro kaum agamo, nan dikana jo harimau nan salapan, jo kaum adaik. Para Ulama Minangkabau manganggap kalau banyak kabiasoan di Minangkabau batantangan jo ajaran agamo islam.

Salain sistem kekerabatan jo hukum warisan nan sifaiknyo matrilineal, pajudian, sabuang ayam, minuman kareh, jo lungganyo panagakan syari'at islam manjadi pamicu utamo palawanan kaum Paderi.

Lalu, timbualah Parang Paderi pado taun 1803. Ikuiknyo Belanda dibarisan kaum adaik, mambuek parang manjadi balaruik-laruik, nan subananyo marugian kaum adaik ko. Pado akhirnyo, timbua kasadaran kaum adaik jo kaum Paderi bahwasonyo, musuah utamonyo iolah Balando. Kaum Paderi jo kaum adaik basatu malawan panjajah. Puncaknyo iolah Pajanjian Sumpah Satie Bukik Marapalam taun 1837.

Isi pajanjian[suntiang | suntiang sumber]

Falsafah Minangkabau "Adat basandi syarak, Syarak Basandi Kitabullah" iolah hasil utamo nan dilahiakan jo disatujui di Sumpah Satie Bukit marapalam. Iko manjadi padoman utamo, untuak managakkan hukum, aturan adaik jo agamo di Minangkabau. Untuak palengkap, disetujui bahwasonyo Syarak mangato, Adat mamakai. Makasuiknyo iolah, "panduan utamo tetaplah syara' (hukum islam)".

Hasil dari Sumpah Satie Bukik Marapalam ko dituangan ka filsafat adaik "Adaik Basandi Syara', Syara' Basandi Kitabullah". Syara' mangato adaik mamakai. Adaik nan buruak dibuang, adaik nan elok dipakai. Syara' jo adaik bak aua jo tabiang-sanda manyanda kaduonyo. Makasuiknyo, adaik Minangakabau iko didasari pado agamo islam jo agamo manuruik Kitabullah atau Alquran.[1]

Disatujuinyo pajanjian Sumpah Satie Bukik Marapalam, sado aturan-aturan adaik Minangkabau disasuaikan jo ajaran agamo islam. Iko tantunyo mahasilkan dampak, urang Minang harus urang islam (untuak mancapai tujuan falsafah Minangkabau), Sistem Matrilineal, Dilarangnyo judi, maminum minuman kareh jo pabuatan maksiat lainnyo, manjadian surau untuak pusek kagiatan (Salain tampek baribadah, surau manjadi tampek baraja ilmu agamo jo pandidikan informal lainnyo contohnyo: silek).

Rujuakan[suntiang | suntiang sumber]

  1. seruni, sylvia (20/04/2017). "Sumpah Satie Bukik Marapalam' dan Dampaknya Pada Masyarakat Minang". wonderfulminangkabau.com. Diakses tanggal 21/12/2018.