Samananjuang Malaka

Wikipedia Minangkabau - Lubuak aka tapian ilimu
Samananjuang Malaka disebuik jugo Samananjuang Kra

Samananjuang Malaka[1][n 1] atau Samananjuang Kra[2] (bahaso Thai: คาบสมุทรกระ; bahaso Inggirih: Malay Peninsula; Malacca Peninsula; Kra Peninsula) adolah semenanjung gadang di daerah Asia Tenggara. Pado peta-peta Ptolemeus semenanjung ko dianggap sabagai chersonesus aurea (bahaso Latin, diaratian "semenanjung ameh"). Negarakertagama manyabuiknyo sabagai Ujuang Medini.

Ujung selatan banua Eurasia ko tabantang dari utara ka selatan. Titiak tasampiknyo iolah Tanah Gantiang Kra. Bagian pasisia barat daya tapisah dari pulau Sumatera dek Selat Malaka. Di subarang timur Lauik Cino Selatan talataklah pulau Kalimantan.

Sijarah namo[suntiang | suntiang sumber]

Samananjuang Malaya daulu banamo Chersonesus Aurea ("Semenanjung Ameh") dek Claudius Ptolemy (Ptolemeus), ahli astronomi jo ahli matematika Yunani tanamo, nan mano urang India marujuak kapadonyo sabagai "Tanah Ameh". Namo "Semenanjung Malayu" iolah tajamahan dari Malay Peninsular dalam bahaso Inggirih. Panamuan artefak sarupo tulang, batu, jo siso makanan pauni ngalau di Asia Tenggara, tamasuak di Malaysia, manunjuakan adonyo pasebaran kabudayaan pado zaman prasijarah. Urang Malayu nan marupokan ahli palayaran nan mahia alah mambueknyo tahubuang jo nagara lain dalam urusan padagangan, hal ko manjadikan wilayah Malayu sabagai satu kawasan paniagoan nan manjadi tumpuan sudaga India, Arab, jo Cino.[3]

Manuruik kitab Sijarah Nagari Kedah, Tanah Malayu atau Samananjuang Tanah Melayu daulunyo tanamo sabagai Tanah Segara Masin. Kitab tasabuik mancaritokan juo tantang baa namo Tanah Segara Masin diubah manjadi Tanah Malayu/ Samananjuang Malayu.

Istilah itu juo ado disabuik dalam Hikayaik Hang Tuah:

" ... ka-sana-lah patek, lamun pada Tanah Melayu." Maka titah raja: "Baik-lah Tun Tuah dudok di- ... " [4]
" ... ka sinanlah patiah, lamun ka Tanah Malayu." Mako titah rajo: "Baiak-lah Tun Tuah duduak di- ... "
Dalam pamakaian ko, istilah tasabuik dipakai untuak marujuak sacaro umum kawasan nan barado di bawah kuaso Kasutanan Malayu Malaka.[5]

Pambagian wilayah[suntiang | suntiang sumber]

Daerah ko tabagi sacaro politis :

  • daerah barat lauik iolah bagian selatan Myanmar
  • wilayah tangah jo timur lauik iolah bagian selatan Thailand
  • nan selatan iolah bagian Malaysia nan disabuik Malaysia Barat
  • di ujuang selatannyo talataklah Singapura.

Rujuakan[suntiang | suntiang sumber]

  1. "Semenanjung". kbbi.kemdikbud.go.id. Badan Pengembangan dan Pembinaan Bahasa, Kementerian Pendidikan dan Kebudayaan Republik Indonesia. Diakses tanggal 17 Juni 2021. -- Malaka; -- Arab 
  2. "Kra Peninsula" [Samananjuang Kra]. britannica.com (dalam bahasa Inggris). Encyclopædia Britannica, Inc. 
  3. Uqbah Iqbal, Nordin Hussin & Ahmad Ali Seman, Sejarah Perkembangan Nasionalisme Melayu Sebelum Kemerdekaan, Munich: BookRix GmbH & Co. KG., 2014.
  4. Hikayat Hang Tuah
  5. [1][pranala nonaktif permanen]
  1. bentuk tidak baku: Samananjuang Melaka; Samananjuang Malaya; Samananjuang Melayu

Caliak pulo[suntiang | suntiang sumber]