Layang-layang

Wikipedia Minangkabau - Lubuak aka tapian ilimu
Museum Layang-Layang di Johor, Malaysia.

Layang-layang, layangan, atau wau (nan disabuik di sabagian wilayah Samananjuang Malaya) marupoan lembaran bahan tipih bakarangko nan ditabangkan ka udaro dan tahubuang jo tali atau banang ka daratan atau pangandali. Layang-layang mamanfaatkan kakuatan hambuihan angin sabagai alaik pangangkeknyo. Dikana lueh di saluruah dunia sabagai alaik pamainan. Layang-layang dikatahui punyo juo fungsi ritual, alaik bantu mamancing atau manjarek, manjadi alaik bantu panalitian ilmiah, sarato media energi alternatif.

Fungsi[suntiang | suntiang sumber]

Tadapek babagai tipe layang-layang untuak pamainan (di Sunda disabuik juo jo istilah maen langlayangan). Nan paliang umum adolah layang-layang hieh (dalam bahaso Betawi disabuik koang) jo layang-layang aduan (lago). Tadapek pulo layang-layang nan diagia sandaringan nan dapek mangaluaaan bunyi atau suaro katiko dihambuih angin. Layang-layang lago biasonyo dimainkan dek anak-anak pado maso pancaroba karano kueknyo angin nan bahambuih pado maso itu.

Di babarapo daerah Nusantara, layang-layang dimainkan sabagai bagian dari ritual tatantu, biasonyo takaik jo proses budidaya patanian. Layang-layang paliang sederhana tabuek dari halaian daun nan diagia karangko dari bambu, kamudian diikek dengan serat rotan. Layang-layang samacam iko masih dapek dijumpai di Sulawesi. Diduga babarapo bantuak layang-layang tradisional asa Bali bakambang dari layang-layang daun karano bantuak ovalnyo nan manyarupoi daun.

Sijarah[suntiang | suntiang sumber]

Catatan partamo nan manyabuikan pamainan layang-layang adolah dokumen dari Cino sakitar 2500 Sabalum Masehi.[1] Sadangkan panggambaran layang-layang tatuo adolah dari lukisan guo pariode mesolitik di pulau Muna, Sulawesi Tenggara, nan alah ado sajak 9500-9000 tahun SM.[2] Lukisan tasabuik manggambarkan layang-layang nan disabuik kaghati, nan masih digunoan dek urang-urang Muna modern.[3] Layang-layang tabuek dari daun kolope (umbi hutan) untuak layar induak, kulik batuang sabagai bingkai, jo serat naneh hutan nan dililiekan sabagai tali, meskipun layang-layang modern manggunoan senar sabagai tali.[4] Diduga tajadi pakambangan nan saliang bebas antaro tradisi di Cino jo di Nusantara karano di Nusantara banyak ditemuan bantuak-bantuak primitif layang-layang nan tabuek dari daun-daunan. Di kawasan Nusantara sendiri catatan partamo manganai layang-layang adolah dari Sijarah Melayu (Sulalatus Salatin) (abaik ka-17) nan mancaritoan suatu festival layang-layang nan diikuti dek saurang panguaso karajaan.

Dari Cino, pamainan layang-layang manyebar ka Barat hinggo kamudian populer di Eropa.

Layang-layang terkenal katiko dipakai dek Benjamin Franklin katiko inyo tangah mampalajari petir.

Rujuakan[suntiang | suntiang sumber]

  1. Dada (2012). "Chinese Inventions - Layang Layang , Abad 4-5 SM". Budaya Tionghoa. Diarsipkan dari versi asli tanggal 2012-02-06. 
  2. "Kaghati, World's First Kite". Go Celebes!. Diakses tanggal 21 December 2020. 
  3. Bieck, Wolfgang (July 2002). ""The First Kiteman" -Proof by a prehistoric cave-painting in Indonesia". Diarsipkan dari versi asli tanggal 8 September 2017. Diakses tanggal 21 December 2020. 
  4. Salikha, Adelaida (2 June 2018). "The Top 10 Must-Know Facts About The World's First & Oldest Kite". Seasia. Diakses tanggal 21 December 2020.