Eye of Ra

Wikipedia Minangkabau - Lubuak aka tapian ilimu
Ra
Ra, Dewa Matahari
Hieroglif
r
a
N5
Z1
C2

atau
N5
Z1
C2

atau
C2N5
Tampek pamujaanHeliopolis
Simbolcakram matahari
SelirHathor, Sekhmet, Bastet, Satet
KaturunanShu, Tefnut, Hathor, Sekhmet, Bastet, Satet, Anhur, Ma'at
Urang tuoNun

Eye of Ra atau Mato Ra adolah mato kanan dari Dewa Matahari, Ra sabagai simbol kakuasaan karajaan Mesir. Dulunyo, Mato Ra digunoan untuak manggali informasi untuak managakan kaadilan. Rakyaik Mesir maanggok Mato Ra sabagai simbol nan baharago dalam kabudayaannyo. Sajumlah candekiawan manyabuikan basonyo Mato Ra samulonyo barasa dari mato kanan Dewa Horus nan pado akhianyo inyo picayo kalau mato kanan tu punyo Dewa Ra. Simbol Mato Ra acok digunoan pado parhiasan ameh, perak, kayu, porselen, jo akik. Salain pado parhiasan, simbol Mato Ra acok nampak di artefak jo mumi. Kini ko simbol tu acok dipakai dalam tato, pakaian, atau dijadian pajangan di rumah sabagai simbol palinduangan dari roh jaek.[1]

Mitologi[suntiang | suntiang sumber]

Dalam mitologi Mesir kuno, Mato Ra digunoan untuak mancari anak-anak Ra, Shu jo Tefnut, nan sadang tasasek bakalano. Ra mancabuik mato kanannyo jo mangirimannyo untuak mancari kaduo anaknyo. Katiko alah basuo, mato kanan tu mambaok akduo anak Ra ka dirinyo baliak. Salamo mato kanan Ra pai mancari anaknyo, Ra dapek manumbuahan mato kanan barunyo. Dek karano itu, mato kanan lamo Ra berang jo maraso dikhianati dek Ra. Dek mananangan mato lamo Ra tu, inyo malatakan mato kanan lamonyo tu di kaniang jo manjadi uraeus, lambang ula kobra nan acok muncua dalam seni Mesir, tarutamo pado mahkota karajaan.[2]

Mitologi tu dihubuangan jo fenomena gerhana. Ado pulo nan manyabuikan basonyo Mato Ra nan lamo bakalano ka sajumlah wilayah, diantaronyo Nubia jo Libya dalam wujuik Dewi Mehit, nan sarupo kucing lia. Saurang Dewa Parang, Anhur, dikirim untuak mangontrol Mehit.[3]

Dalam mitolgi lain, Ra berang dek kalakuan manusia tahadoknyo. Sairiang batambahnyo umua, Ra samakin indak diparatian dek rakyaiknyo sahinggo mambuek kakuatan Ra ilang. Ra mamintak saran ka ayahnyo, Nun untuak baleh dandam ka manusia. Nun manyuruah Ra maambiak mato kanannyo. Mato tu diubah dek ayahnyo manjadi singo batino banamo Sekhmet untuak manghukum jo mamusnahan manusia. Dewa-dewa cameh kok Sekhmet mambunuah sadolah manusia. Akhianyo Ra manggunoan minuman dari campuran 90 anggur sirah jo 10% darah manusia untuak mambuek mato kanan Ra mabuak jo pingsan. Salamo mato kanannyo pingsan, Ra mambuek dewi baru banamo Hathor. Katiko tajago, mato kanan Ra alah damai jo baliak ka Ra. Nadine Guilhou mangamukoan basonyo kakuatan Sekhmet mambuek matoari labiah angek manyinari Mesir jo manyebaran panyakik. Anggur sirah marujuak pado lumpua sirah nan manyaratoi banjir di Sungai Nil.[4]

Mato Ra jo Mato Horus

Uraeus di hiasan kapalo karajaan Amenemope

Manuruik candekiawan, Mato Ra samulonyo barasa dari mato sabalah kiri Dewa Horus, tapi kaduonyo punyo simbol nan babeda maknanyo. Ra adolah dewa matoari, sadangkan Horus adolah dewa langik.[5] Wadjet, Dewi Kobra Mesir kuno nan digambaran jo ula kobra kamba di batang papirus, dianggok sabagai simbol palinduangan jo jelmaan dari Mato Horus.[6]

Di sisi lain, Wadjet disabuik pulo sabagai Mato Ra. Wadjet dianggok sabagai simbol kahancuran jo dihubuangan samo kobaran api dari matoari. Dulunyo, Horus jo Set talibaik dalam parang nan mambuek mato kiri Horus talapeh. Dek kaadaan Horus nan mode tu, Thoth, Dewa Kabijaksanoan, mamuliahan Mato Horus. Mato tu diagiah namo Wadjet. Mitos tu manunjuakan hubungan antaro fase bulan sabik jo bulan cambuang.[7]

Kaduo mato tu memang maagiahan palinduangan, tapi liwaik caro nan babeda. Mato kanan adolah simbol dari Mato Ra, bahubuangan jo matoari, sadangkan mato kiri adolah simbol Mato Horus, bahubuangan jo bulan.[3]

Makna[suntiang | suntiang sumber]

Mato Ra malambangan feminitas, sosok kaibuan, pasaudaraan, bini, jo anak dari Dewa Ra. Di sisi lain, Mato Ra malambangan kakuatan gadang nan independen. Mato Ra punyo otonomi khusus untuak malakauan banyak hal walaupun indak diparintah dek Ra. Salain itu, Mato Ra marupoan simblo dari matohari, sumber dari cahayo jo kahangatan Mesir kuno. Mato Ra dipacayoi sabagai simbol fertilitas, matoari nan tabik satiok pagi dianggok sabagai kalahiran Ra. Cakram matoari nan digunoan Ra malambangan rahim jo Hathor, nan marupoan dewi langik jo matoari. Sasudah Ra malahiaan Hathor, dewi tu maagiahan Ra anak laki-laki, bantuak itu salanjuiknyo.[3]

Salain itu, Mato Ra acok disabuik sabagai simbol kahancuran. Hal itu dapek dihubuangan jo paneh matoari nan manyangek, disimbolan dek cakram matoari. Mato Ra dapek barubah bantuak untuak malindungi Ra dari sajumlah ancaman nan mambahayoan tahtanyo. Manuruik hieroglif Mesir kuno, Mato Ra diasosiasian jo panah runciang pangusia roh jaek di Mesir. Mato Ra dapek pulo manurunan hujan api. Dalam sajumlah gambar, tadapek duo ula kobra atau uraei nan talilik di sakaliliang cakram matoari Ra untuak malinduangi Ra dari ancaman bahayo.[3]

Wujuik[suntiang | suntiang sumber]

Sekhmet sabagai padusi na bakaplo singo batino nan mamakai cakram matoari jo uraeus.

Mato Ra punyo sajumlah wujuik nan punyo simbol jo tujuan nan samo. Mato Ra dapek bawujuik singo batino, Sekhmet. Tujuannyo adolah untuak mancari anak-anak Ra nan ilang atau mambunuah manusia nan indak patuah ka Ra. Mato Ra dapek pulo bawujuik kuciang batino, Bastet atau anak dari Ra. Bastet malambangan dewi kuciang, kasuburan, kalahiran jo rahasio padusi. Salain itu Mato Ra dapek bawujuik ula kobra batino, uraeus. Wujuik ko disimbolan sabagai palinduangan tahadok rajo-rajo.[8]

Penampilan fisik Ra tadiri dari kapalo buruang elang jo badannyo manusia. Ado pulo nan manyabuikan basonyo Ra punyo kapalo kumbang jo domba jantan. Manuruik rakyaik Mesir, badan Ra dapek barubah manjadi menjadi ula, buruang kuntul, banteng, singo, kuciang, kumbang, jo feniks. Disampiang wujuiknyo nan baragam, simbol Ra tetap diwakilan jo cakram matoari.[9]

Pamujaan[suntiang | suntiang sumber]

Rakyaik Mesir kuno mancaliak melihat Mato Ra sabagai saurang dewi nan punyo sosok kaibuan, pasaudaran, pandampiang, jo anak dari Ra. Bangso Mesir mambangun tampek-tampek suci di sapanjang sungai nan barisi gambar-gambar binatang jo kurcaci nan sanang manyambuik kadatangan dewi Ra.[10] Ritual diadoan untuak marayoan kahidupan nan alah diagiah dek Mato Ra. Sajumlah ritual diadoan katiko taun baru untuak marayoan kapulangan Mato Ra ka Mesir jo najir di Sungai Nil. Rakyaik Mesir mamohon palinduangan dari Mato Ra. Urang tu picayo basonyo ratu di zamannyo adolah jelmaan dari sajumlah dewi nan takaik jo Mato Ra. Ratu Mesir kuno acok manggunoan hiasan kapalo sarupo punyo Ra, yaitu cakram matoari.[1]

Rujuakan[suntiang | suntiang sumber]

Catatan Kaki
Daftar Pustaka