Caliak sumber untuak Bahaso Aram

{{Infobox Bahaso
|name=Aram 
|nativename=ארמית ''Arāmît'', ܐܪܡܝܐ ''Ārāmāyâ''
|pronunciation=/arɑmiθ/, /arɑmit/,{{br}} /ɑrɑmɑjɑ/, /ɔrɔmɔjɔ/
|states=[[Armenia]], [[Azerbaijan]], [[Iran]], [[Irak]], [[Israel]], [[Georgia (nagara)|Georgia]], [[Lebanon]], [[Rusia]], [[Suriah]] jo [[Turki]]
|region=[[Timur Tangah]], [[Asia Tengah]], [[Eropa]], [[Amerika Utara]] jo [[Australia]]
|speakers=445.000
|familycolor=Afro-Asia
|fam2=[[Bahaso Semitik]]
|fam3=[[Bahaso Semitik Barat]]
|fam4=[[Bahaso Semitik Tangah]]
|fam5=[[Bahaso Semitik Utara]]
|script=[[Abjad Aram]], [[Abjad Suryani]], [[Abjad Ibrani]], [[Abjad Manda]]
|iso2=
|lc1=arc|ld1=Aramaik (kuno)|ll1=none
|lc2=aii|ld2=Neo-Aram Assyria 
|lc3=aij|ld3=Lishanid Noshan
|lc4=amw|ld4=Neo-Aram Barat
|lc5=bhn|ld5=Neo-Aram Bohtan 
|lc6=bjf|ld6=Neo-Aram Barzani Yahudi 
|lc7=cld|ld7=Neo-Aram Chaldea 
|lc8=hrt|ld8=Hértevin|ll8=Bahaso Hértevin 
|lc9=huy|ld9=Hulaulá|ll9=Bahaso Hulaulá 
|lc10=kqd|ld10=Koy Sanjaq Surat
|lc11=lhs|ld11=Mlahsö|ll11=Bahaso Mlahsö 
|lc12=lsd|ld12=Lishana Deni
|lc13=mid|ld13=Manda Modern|ll13=Bahaso Manda
|lc14=myz|ld14=Manda Klasik|ll14=Bahaso Manda
|lc15=sam|ld15=Aram Samarita 
|lc16=syc|ld16=Suryani (klasik)|ll16=Bahaso Suryani
|lc17=syn|ld17=Senaya|ll17=Bahaso Senaya 
|lc18=tmr|ld18=Aram Yahuadi Babilonia|ll18=Talmud
|lc19=trg|ld19=Lishán Didán|
|lc20=tru|ld20=Turoyo|ll20=Bahaso Turoyo}}
 
'''Bahaso Aram''' adolah [[bahaso Semitik]] jo [[Sijarah Aram|sijarah salamo 3.000 tahun]]. [[Bahaso]] iko panah manjadi bahaso pamarintahan baragam kakaisaran sarato bahaso untuak kagiatan upacaro agamo. Bahaso Aram adolah bahaso asali sabagian gadang [[Kitab Daniel]] dan [[Kitab Ezra|Ezra]] dalam [[Alkitab]], dan marupokan bahaso utamo nan dipakai dalam kitab [[Talmud]]. Bahaso ko juo marupokan bahaso mandeh [[Yesus Kristus]] (caliak [[Bahaso Aram Yesus]]).<ref>{{cite book
|last = Beyer
|first = Klaus
|coauthors = trans. John F Healey
|title = The Aramaic Language
|publisher = Vandehoek & Ruprecht
|date = 1986
|location = Göttingen
|pages = 38–43
|id = 3-525-53573-2 }}{{br}}{{cite book
|last = Casey
|first = Maurice
|title = Aramaic sources of Mark's Gospel
|publisher = Cambridge University Press
|date = 1998
|pages = 83–6, 88, 89–93
|id = 0-521-63314-1 }}{{br}}{{cite encyclopedia
  | title = Aramaic
  | encyclopedia = The Eerdmans Bible Dictionary
  | pages = 72
  | publisher = William B Eerdmans
  | location = Grand Rapids, Michigan, USA
  | date = 1975
  | id = 0-8028-2402-1 }}</ref> [[Bahaso Neo-Aram|Aram Modern]] kini ditutuakan sabagai bahaso partamo bagi banyak komunitas nan tapisah-pisah, tarutamo dek [[Asiria|bangso Asiria]] dan [[Chaldea]]. Bahaso ko dianggap sabagai [[bahaso tarancam|bahaso nan tarancam]].

Bahaso Aram tagolong dalam [[rumpun bahaso]] [[Bahaso Afro-Asia|Afro-Asia]] nan tadiri dari baragam bahaso. Bahaso jo marupokan bagian dalam subfamili [[rumpun bahaso Semitik|Semitik]]. Aram adolah bagian dari grup bahaso [[Bahaso Semitik Barat Laut|Semitik Barat Laut]], nan juo tamasuak [[bahaso Kanaan]] (sarupo [[bahaso Ibrani]]). Bahaso Aram juo bahubuangan jo [[bahaso Arab]], manjadi bagian dari [[rumpun bahaso Semitik]] Tengah; ciek sumber nan kamungkinan gadang untuak [[aksara Arab]] adolah aksara Aram [[Nabatea]].

== Pasebaran geografis ==
Salamo [[abaik ka-12 SM]], [[bangso Aram]], panutua mandeh bahaso Aram, mulai manetap dalam jumlah gadang di [[Suriah]], [[Irak]] dan [[Turki]] timur.<ref name=Richardp69>Richard, 2003, hal. 69.</ref> Jo bahaso Aram bakambang manjadi pantiang. Aram mulai ditutuakan di kawasan pantai [[Levant]] di [[laut Tengah]], dan manyeba ka timur [[Tigris]]. Panduduak [[Yahudi]] mambaok bahaso ko ka [[Afrika Utara]] dan [[Eropa]], dan misionaris Kristen mambaok Aram ka [[Iran|Persia]], [[India]], dan bahkan [[Tiongkok]]. Sajak [[abaik ka-7]], bahaso Aram digantikan dek [[bahaso Arab]] sabagai ''[[lingua franca]]'' [[Timur Tangah]]. Walau tagantikan, bahaso Aram tatok ditutuakan sabagai bahaso sastra dan agamo urang Yahudi, [[Manda]] dan babarapo urang Kristen. Bahaso ko masih ditutuakan dek komunitas ketek nan taisolasi di saluruah kawasan nan mulo-mulo tapangaruah. Parubahan pado duo abaik nan lalu manunjuakan panutua bahaso partamo dan Aram tapacah di saluruah dunia.

== Rujuakan ==
{{reflist}}

[[Kategori:Bahaso Aram| ]]
[[Kategori:Bahaso]]


{{bahaso-stub}}