Urang Dayak Abal

Wikipedia Minangkabau - Lubuak aka tapian ilimu

Urang Dayak Abal adolah sub-urang Dayak yang badiam di Desa Kupang Nunding, Kacamtan Muaro Uya, Tabalong dahulu juo tadapek di Desa Halong Dalam, Desa Agong, samo Desa Suput. Katigo desa ko marupoan bagian wilayah administratif Kacamatan Haruai, Tabalong, Provinsi Kalimantan Salatan. Kecamatan Haruai yang luwehnyo 861,27 km2 pado tahun 1990 bapanduduak 21.948 jiwa (mayoritas urang Banjar), tatapi ndak tasadio data jumlah urang Dayak Abal di antaro jumlah tasabuik. Urang Abal ko mampunyoi bahaso surang yoitu bahaso Abal.

Antaro sasamo urang Abal manggunoan bahaso Abal sabagai bahaso ibu, tatapi samo urang lua misalnyo samo urang Banjar, atau Dayak Maanyan, Dayak Dusun Deyah yang panduduak asal di kabupaten ko, urang Abal manggunoan bahaso Banjar sabagai bahaso pangantar. Pangaruah urang Banjar manyababkan urang Abal alah lamo mamaluak agamo Islam, jo asimilasi samo urang Banjar ko tajadi sadamikian rupo sahinggo budayo lamo urang Abal alah hampia punah. Sarupo panduduak Kabupaten Tabalong umumnyo, mereka iduik dari sektor pertanian samo hasil hutan.[1][2]

Bahaso Abal[suntiang | suntiang sumber]

Bahaso Abal marupoan bahaso yang baradao diambang kapunahan, karano hanyo sagalintia urang-urang tuo sajo yang masih manggunoan bahaso tasabuik, sadangkan ganarasi mudo urang Abal labiah manggunoan bahaso daerah lainnyo.

Rumah Adaik[suntiang | suntiang sumber]

Rumah Betang adolah rumah adaik sabagai tampek tingga urang Dayak yang tadapek di Kalimantan, elok di Kalimantan Barat, Kalimantan Timur, Kalimantan Selatan jo Kalimantan Utara[3]. Kabaradoan rumah Betang banyak ditamukan di parkampungan urang Dayak yang tadapek di sakitar hulu sungai. Rumah Betang mampunyoi ciri-ciri yang alah tagak sajak ratusan tahun yang lalu. Hal ko manggambarkan urang Dayak alah mampunyoi pangatahuan bahwa mereka harus salamaik dari bahayo yang maancam, sarupo binatang bueh. Bantuak rumah Betang manyarupoi pangguang yang baasiktektur rumah. Pado bagian bawahnyo tapancang tiang kayu yang kokoh asli dari Kalimantan samo tinggi kayu rato-rato limo meter. Rumah Betang mampunyoi panjang sakitar 100 sampai 500 meter samo leba mancapai kurang labiah 50 meter hal itu mambuwek rumah Betang mamparaluan tanggo.

Dalam kapicayoan urang Dayak, anak tanggo rumah betang harus bajumlah ganjia. Jumlah anak tangga yang ganjia dianggap mambawo razaki untuak sadoalah panghuni rumah Betang dan manjauhan dari kasulitan iduik.

Pakaian Adaik[suntiang | suntiang sumber]

Urang Dayak di Kalimantan Selatan mampunyo baragam pakaian adaik hal itu karano adonyo urang bangso lain yang mandiami daerah tasabuik sarupo urang Melayu, urang Bugis, urang Cino jo urang Arab katurunan[4]. Jadi ndak heran jiko pakaian adaik banyak mandapek santuhan dari baragam etnis yang ado. Di antaronyo pakaian adaiknyo ado Baju Adaik Tanah Bumbu, Babaju Kun Galung Pacinan, Bagajah Gamuling Baular Lulut, Banjar Baamur Galung Pancaran Matahari, Banjar Babaju Kubaya Panjang jo Kain Sasirangan.

Rujuakan[suntiang | suntiang sumber]

Melalatoa, J. 1995. Ensiklopedia Sukubangsa di Indonesia. Jilid A--K. Jakarta: Departemen Pendidikan dan Kebudayaan

Lihat pula[suntiang | suntiang sumber]

Rujuakan[suntiang | suntiang sumber]