Taman Marga Satwa dan Budaya Kinantan

Wikipedia Minangkabau - Lubuak aka tapian ilimu
(Dialiahkan dari Kebon Binatang Bukittinggi)
Pintu masuak Taman Margasatwa jo Budayo Kinantan, Bukittinggi

Taman Marga Satwa dan Budaya Kinantan (disingkek TMSBK) atau labiah tanamo sabagai Kabun Binatang Bukiktinggi adolah salah satu kabun binatang di Pulau Sumatera, nan talatak di ateh Bukik Cubadak Bungkuak, Bukiktinggi, Sumatera Barat, Indonesia. Taman Marga Satwa jo Budayo Kinantan ko marupokan salah satu kabun binatang paliang tuo di Indonesia dan satu-satunyo di Sumatera Barat, jo koleksi binatang paliang langkok di Sumatera. Sabalun manjadi kabun binatang, taman ko mulonyo dibangun untuak manjadi parak bungo. [1][2]

TMSBK tanamo sabagai tujuan raun di Kota Bukiktinggi. Salain manampilkan koleksi binatang, TMSBK juo manampilkan koleksi budaya Minangkabau. Koleksi budaya Minangkabau tasabuik disimpan dalam rumah gadang nan di bangun di tangan taman dan banamo Rumah Adat Baanjuang nan mulo dibangun pado 1935.

Sijarah[suntiang | suntiang sumber]

Pangunjuang nan manyaksikan patunjukan singo

Kabun binatang ko dibangun dek pamarintahan Hindia Balando pado taun 1900-an. Pado maso tu masih babantuak parak bungo nan indak ado koleksi binatangnyo dan banamo Strompak (parak bungo). Lokasinyo talatak di Bukik Malambuang. Strom adolah namo dari parancang taman ko, yaitu Storm Gravenande nan sangkek tu manjabaik sabagai Asisten Residen Agam.[3]

Pado 3 Juli 1929, Strompark dijadikan kabun binatang jo namo Fort De Kocksche Dieren Park atau Kabun Binatang Bukiktinggi dek Dr. J. Hock.[4][5] Kabun binatang ko juo acok batuka batuka koleksi jo Kabun Binatang Surabaya.[6]

Pado taun 1935, area kabun binatang dibangun rumah gadang nan banamo Rumah Adat Baanjuang. Rumah gadang ko mampunyoi sambilan ruang jo anjuang di sisi suok jo kida.

Kudian, namo kabun binatang ko diganti manjadi Taman Puti Bungsu. Baru pado 1995 malalui Peraturan Daerah No. 2 Tahun 1995, nama Taman Puti Bungsu diganti manjadi Taman Margasatwa dan Budaya Kinantan.[5]

Objek wisata[suntiang | suntiang sumber]

Taman Marga Satwa jo Budayo Kinatan marupokan tampek raun nan manjadi sarana edukasi jo konservasi. Angko kunjuangan ka TMSBK pado taun 2012 mancapai 658.790 kunjuangan dan pado taun 2014 mancapai 632.724 kunjuangan.[6] Angko kunjuangan nan manurun badampak pado pandapatan daerah, sainggo Pamarintah Kota Bukittinggi malakukan revitalisasi TMSBK dalam duo tahap. Tahap I dilakukan salamo 2019 dan tahap II dilakukan salamo 2020. Revitalisasi ko salain untuak maningkekan angko kunjuangan jo pandapatan daerah, juo dilakukan unutak paningkekan upayo konservasi binatang nan ado.[7]

Rumah Adat Baanjuang di tangah TMSBK.

Revitalisasi TMSBK tahap I dilakukan antaro April 2019 inggo Desember 2019 jo mamakai APBD sabanyak 9 milyar rupiah.[7] Pada tahap I ko, area pajalan kaki TMSBK diparancak sarato manambah titian sky walk supayo pangunjuang dapek mancaliak binatang dari ateh.[8] Salain itu, tahap I ko juo batujuan untuak mangambangkan zona unggeh (Kinantan Aviary Park) nan maadopsi konsep kandang Bali Zoo jo Jatim Park nan mampunyoi ukuran kandang gadang jo ekosistem nan manyarupoi alam asalinyo. Zona unggeh ko dibangun pado tanah salaweh 2.500 meter persegi nan diisi jo 40 jinih unggeh, sarato dilangkok-i jo taman. Di siko pangunjuang dapek masuak ka dalam dan mancaliak lansuang unggeh-unggeh tabang.[7][9]

Benteng Fort de Kock

Revitalisasi TMSBK tahap II dilakukan antaro April 2020 inggo Desember 2020 jo mamakai APBD sabanyak 13 milyar. Pado tahap II ko, zona reptil jo zona karnivora diparancak. Zona reptil dibagi manjadi duo area, yaitu area dalam ruang (indoor) jo area lua ruang (outdoor). Area dalam ruang mampunyoi 23 ruang kaco nan barisi 13 jinih ula jo 10 jinih bingkaruang. Samantaro area lua ruang barisi kuro-kuro kaki gajah (Manouria emys), buayo muaro (Crocodylus porosus), jo biawak (Varanus salvator). Samantaro pado zona karnivora, kandang harimau sumatera dibuek badindiang kaco sataba 26 mm supayo pangunjuang dapek mancaliak lansuang harimau.[10][11][12][13][14][15]

Salain untuak edukasi satwa, TMSBK juo manjadi tujuan edukasi budayo jo sijarah. Di tangah kabun binatang, ado rumah gadang nan dinamokan Rumah Adat Baanjuang nan manampilkan benda-benda adat jo budaya Minangkabau. Salain itu, Taman Margasatwa jo Budayo Kinantan taubuang jo objek wisata Benteng Fort de Kock malalui Jambatan Limpapeh. Lataknyo nan di tangah kota mambueknyo dapek mudah dikunjuangi palancong nan sadang maraun ka Bukiktinggi.[16][6]

Rujuakan[suntiang | suntiang sumber]

  1. Taman Marga Satwa Kinantan | Indonesiabox
  2. Prayudi, Hangga. "Kebun Binatang Bukittinggi, Taman Margasatwa Tertua Peninggalan Belanda di Indonesia". Diakses tanggal 9 Oktober 2019. 
  3. Abidin, Masoed (2005). Ensiklopedia Minangkabau. Pusat Pengkajian Islam dan Minangkabau. 
  4. "Taman Margasatwa Kinantan". Diarsipkan dari versi asli tanggal 2010-06-09. Diakses tanggal 2021-01-15. 
  5. a b Taman Marga Satwa Budaya Kinantan « Wisata Sumatera
  6. a b c Fauzan, R., & Sari, R. P. (2018). Strategi Pengembangan Taman Marga Satwa dengan Menggunakan SWOT dan QSPM Model. Studi Kasus Taman Marga Satwa dan Budaya Kinantan Kota Bukittinggi Archived 2021-02-06 di Wayback Machine.. jurnal ekonomi, 21(2), 120-131.
  7. a b c Bukittinggi, Pemerintah Kota. "Ciptakan Kenyaman Satwa Sesuai Habitatnya, Kandan..." bukittinggikota.go.id (dalam bahasa Indonesia). Diarsipkan dari versi asli tanggal 2021-02-01. Diakses tanggal 2021-01-28. 
  8. "Revitalisasi TMSBK Bukittinggi Dimulai". www.harianhaluan.com. Diakses tanggal 2021-01-28. 
  9. dekadepos (2020-09-13). "Pemko Bukittinggi Terus Tingkatkan Kualitas Taman Marga Satwa dan Budaya Kinantan". Dekadepos (dalam bahasa Indonesia). Diakses tanggal 2021-01-28. 
  10. "Kebun Binatang Bukittinggi Kini Punya Zona Reptil dan Kandang Harimau Baru". Langgam.id (dalam bahasa Indonesia). 2021-01-13. Diakses tanggal 2021-01-28. 
  11. "3 Zona di Taman Margasatwa Kinantan Bukittinggi Ditutup, Ini Alasannya". iNews.ID (dalam bahasa Indonesia). 2020-06-02. Diakses tanggal 2021-01-28. 
  12. SumbarFokus. "Jika ke Kebun Binatang Bukittinggi Saat Ini, Jangan Heran Tiga Zona Satwa Ditutup". SumbarFokus (dalam bahasa Indonesia). Diarsipkan dari versi asli tanggal 2020-09-19. Diakses tanggal 2021-01-28. 
  13. "Kandang Aviari TMSBK Bukittinggi Jadi Magnet Bagi Pengunjung". covesia.com (dalam bahasa Inggris). Diarsipkan dari versi asli tanggal 2021-02-01. Diakses tanggal 2021-01-28. 
  14. Lubis, Adiansyah (2021-01-14). "Zona Reptil dan Kandang Harimau Diresmikan". Padek.co (dalam bahasa Indonesia). Diakses tanggal 2021-01-28. 
  15. "Baru Diresmikan, Zona Reptile dan Kandang Harimau di TMSBK Bukittinggi Jadi Daya Tarik Pengunjung". www.covesia.com (dalam bahasa Inggris). Diarsipkan dari versi asli tanggal 2021-02-02. Diakses tanggal 2021-01-28. 
  16. Avrilian, P. (2019). PERAN DINAS PARIWISATA KOTA BUKITTINGGI DALAM ENINGKATKAN FASILITAS OBJEK WISATA TAMAN MARGASATWA KINANTAN. Dinamis: Journal of Islamic Management and Bussiness, 2(2).

Pautan lua[suntiang | suntiang sumber]

Koordinat: 0°18′01″S 100°22′10″E / 0.30022°S 100.36955°E / -0.30022; 100.36955